AM- en FM-RASTERS

Inhoud:

- AM-raster

- FM-raster

- Voor- nadelen van AM-raster

- Voor- nadelen van FM-raster

- Hexachromie

AM staat hier voor "Amplitude Modulatie", ook wel analoog raster genoemd.
Hierbij is het aantal punten per cm (of per inch) over het hele drukbeeld gelijk. Alleen de puntgrootte variëert.
De punten, die het beeld vormen, staan dus onderling allemaal op dezelfde afstand van elkaar, gemeten vanuit het centrum van de punten.
Door het verschil in grootte van de punten wordt het drukbeeld lichter of donkerder, al naar gelang de grootte van de punten.

Bij dit soort rasters, die gebruikt worden voor fullcolor druk, is er echter altijd sprake van Moiré, omdat de rasters van de vier kleuren minimaal 30° van elkaar moeten verschillen.
Omdat er in een hoek van 90° maar drie kleuren 30° van elkaar kunnen verschillen, is er altijd één kleur, waarbij het verschil kleiner is dan 30°.
Hierbij wordt altijd gekozen voor geel (yellow), zodat het onstane moiré-effect nauwelijks opvalt, omdat geel de lichtste kleur is.
AM-rasters kunnen niet worden gebruikt voor hexachromie.

FM staat hier voor "Frequentie geModuleerd". Een FM-raster wordt ook wel een stochastisch- of cristalraster genoemd.
Bij dit soort rasters is de grootte van alle punten gelijk en staan de punten dichter op, of verder uit elkaar, al naar gelang het beeld lichter of donkerder moet zijn.
De kleurpunten worden willekeurig over de pixels verspreid.

Omdat FM-rasters niet onder bepaalde, gedefiniëerde hoeken staan, kan wel hexachroom worden gedrukt.

De voor- en nadelen van AM-rasters zijn:

- Rustiger en scherper beeld in de middentonen.

- Minder “korrelig” beeld.

- Beter bruikbaar bij het maken van offsetplaten dmv belichting.

 

- Bij fullcolor druk (CYMK) treedt altijd moiré op.

- Hexachromie is niet mogelijk.

De voor- en nadelen van FM-rasters zijn:

- Opbouw uit kleinere punten mogelijk dan bij AM-rasters.

- Geen moiré.

- Scherpere details in de bedrukking.

- Betere inktspreiding.

- Hexachromie is mogelijk.

 

- Middentoonpartijen zijn vaak korrelig / wolkerig en daardoor minder egaal.

- Opmaak duurt langer tgv meer (computer) rekenwerk.

- Meer puntverbreding en gevoeliger voor de juiste papiersoort (dichtlopen v/d druk).

- Minder bruikbaar bij het maken van offsetplaten dmv belichting. CTP heeft voorkeur.

Een druktechniek obv zes kleuren.
Vier daarvan zijn vaak afgeleiden van Cyaan, Magenta, Yellow en Black (CYMK) en worden aangevuld met twee extra kleuren, meestal oranje en groen.
Omdat bij AM-rasterdruk de rasterhoeken minimaal 30 graden van elkaar moeten verschillen, teneinde moire te voorkomen, kan hexachromie niet worden toegepast als fullcolor druk.
Bij FM-rasterdruk kan dit wel, zonder dat moiré optreedt.